เกร็ดความรู้หมากล้อม

ข้อคิดของตำนานวงการจาก 3 ประเทศมหาอำนาจหมากล้อม หมากเป็นหมากตาย คำๆนี้เป็นสิ่งที่หลายคนคิดว่าไม่มีความเกี่ยวข้องกับการเปิดหมากและสูตรมุมในช่วงต้นกระดาน แต่อันที่จริงแล้ว หมากเป็นหมากตายเป็นสาระสำคัญของการเปิดเกมและสูตรมุมเลยทีเดียว ไม่ศึกษาฝึกฝนหมากเป็นหมากตาย ก็ไม่สามารถเรียนรู้หมากล้อมได้ อู๋ชิงหยวน 9ดั้ง การฝึกฝนหมากเป็นหมากตายทั้งสามารถพัฒนาตัวเองในการค้นพบหมากเด็ดและจุดสำคัญ และยังสามารถขัดเกลานิสัยที่ดีในการจดจ่อและครุ่นคิดอย่างเงียบๆ แท้ที่จริงแล้ว การำทำหมากเป็นหมากตายเป็นวิธีการที่ดีที่สุดในการยกระดับฝีมือหมากล้อม พลังหมากของข้าพเจ้าก็พึ่งการทำหมากเป็นหมากตายในการพัฒนาฝีมือ คาโต้ มาซาโอะ 9ดั้ง ข้าพเจ้าเห็นว่าเมื่อเวลาที่พลังหมากไม่ดี การทำหมากเป็นหมากตายอย่างง่ายๆ ไม่ต้องออกแรงคิดเยอะทุกวันมีประโยชน์อย่างยิ่ง ถ้าหากว่ามีเวลาว่างหนึ่งชั่วโมง ทำโจทย์ที่ทุกข้อหนึ่งนาทีก็สามารถแก้ได้ดีกว่าการทำโจทย์เพียงหนึ่งข้อแต่ใช้เวลาหนึ่งชั่วโมงถึงคิดได้เป็นอย่างมาก ประโยชน์ของหมากเป็นหมากตาย ได้แก่หนึ่งฝึกฝนการอ่านหมากที่แม่นยำ สองสามารถคิดพิจารณาเสมือนเป็นคู่แข่ง สามารถอ่านหมากได้ไกลและลึก เหตุผลสองข้อนี้เป็นหลักฐานยืนยันว่าหมากเป็นหมากตายมีประโยชน์ในการพัฒนาพลังหมาก โจ้...

ปราชญ์ "เม้งจื้อ"ได้กล่าวไว้ว่า "ความรู้สึกอ่อนน้อมถ่อมตนเป็นหลักของ หลี่ ความรู้สึกผิดชอบชั่วดีเป็นหลักของ จื้อ ความรู้สึกเห็นใจผู้อื่นเป็นหลักของ เหยิน " คุณค่าเหล่านี้ "หมากล้อม"ได้สอนผู้เล่นแล้วอย่างไม่รู้ตัว ในการเล่นหมากล้อมแต่ละกระดานนั้น ผู้เล่นจะได้รับประโยชน์และคุณค่า 3 ประการ คือ           1. หลี่        ขงจื๊อ    เคยกล่าวเป็นปรัชญาไว้ว่า  "คนจะมีหลี่ หรือ...

             เมื่อ15-20ปีก่อน  ถามว่าหมากล้อมคืออะไร ในหมู่คนไทยคงมีคนรู้จักน้อยแทบนับนิ้วได้ แต่มาวันนี้คนไทยรู้จักหมากล้อมเพิ่มขึ้นมาก  และคงต้องยกประโยชน์นี้ให้กับการ์ตูนเรื่อง Hikaru no Go หรือ ฮิคารุเซียนโกะ               Hikaru no...

ชาวจีนเคยกล่าวไว้ว่า ขุนพลจีนที่เก่งกล้าสามารถ จะต้องมีความรู้ มีความอดทน มีไหวพริบและรู้จักใช้เวลาให้เกิดประโยชน์ ซึ่งในอดีตกาลประมาณ 3,000 ปีก่อน เกมกีฬาที่ใช้ลับสมองของยอดขุนพลเมืองจีนเมื่อว่างเว้นจากการศึกสงครามดีที่สุดคือ การเล่นโกะหรือหมากล้อม ชาวจีนโบราณเปรียบเทียบการเล่นโกะไว้ว่า  เสมือนการสนทนาด้วยมือเปล่า บางท่านก็ว่าเป็นฝิ่นของ ปัญญาชน หรือบางคนก็บอกว่าเป็นหมากกระดานมีชีวิต  แต่ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตาม โกะได้รับการคัดเลือกให้เป็น 1  ใน 4 ศิลปะประจำชาติจีน จากความพิเศษบวกกับความน่าสนใจ ทำให้ "คุณก่อศักดิ์ ไชยรัศมีศักดิ์" กรรมการผู้จัดการ...

พอเข้าถึงสมัยใหม่ หมากล้อมในญี่ปุ่นมีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว หมากล้อมในจีนค่อยๆถูกญี่ปุ่นแซงหน้า สมัยราชวงศ์ชิงตอนปลาย นักหมากล้อมจีนและญี่ปุ่นมีฝีมือที่แตกต่างกันค่อนข้างมาก  เมื่อได้ก่อตั้งสาธารณรัฐประชาชนจีนขึ้น  ภายใต้การสนับสนุนของนายพลเฉินอี้ (Chen Yi Marshal)  หมากล้อมก็ได้กลับมาเฟื่องฟูอีกครั้ง บุคคลสำคัญที่มีส่วนมำให้หมากล้อมในจีนกลับมายิ่งใหญ่ได้อีกครั้ง ได้แก่ เฉินจู่เต๋อ(Chen Zude) เนี่ยเว่ยผิง(Nie Weiping) หม่าเสี่ยวชุน(Ma Xiaochun) ยวี๋ปิน(YuBin) ฉางเฮ่า(Chang Hao) กู่ลี่(Gu Li)...

ในสมัยราชวงศ์หมิง กั้วไป่หลิง(过百龄,Guo Bailing) ยอดฝีมือหมากล้อมแห่งยุคหมิง ได้แต่งตำราหมากล้อมชื่อ “กวานจื่อผู่” (官子谱, Guanzi Pu) เป็นตำราหมากล้อมคลาสสิกอีกเล่มหนึ่ง เนื้อหาสำคัญเกี่ยวกับเทคนิคการปิดเกมและรวบรวมหมากเด็ดต่างๆ นอกจากนี้ยังได้แต่งตำราหมากล้อมอีกสองเล่มสำคัญ ได้แก่ ซานจื่อผู่(三子谱, Sanzi Pu) และซื่อจื่อผู่(四子谱, Sizi Pu) ในสมัยราชวงศ์หมิงและชิง ระดับฝีมือหมากล้อมได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว สิ่งหนึ่งที่เป็นตัวบ่งบอกคือการมีแบ่งสำนักหมากล้อมเกิดขึ้น  ในช่วงสมัยระหว่างจักรพรรดิเจิ้งเต๋อและจักรพรรดิเจียจิ้งในยุคราชวงศ์หมิง มีสำนักหมากล้อมที่มีชื่อเสียงสามสำนัก ได้แก่...

ในสมัยราชวงศ์ถังและซ่ง หมากล้อมถือเป็นสมัยที่สองเกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ เนื่องจากบรรดาจักรพรรดิต่างชื่นชอบและเหตุผลอื่นๆ หมากล้อมได้พัฒนาไปอีกขั้นหนึ่ง ความนิยมเล่นหมากล้อมแผ่ขยายไปทั่วหล้า ในสมัยนี้ หมากล้อมไม่ได้มีประโยชน์แต่เพียงการสงคราม แต่คุณค่าสำคัญคือมีอิทธิพลต่อความรู้สึกนึกคิด ให้ความเพลิดเพลินและเพิ่มพูนสติปัญญา  ผู้คนถือว่าการเดินหมากล้อม เล่นดนตรี แต่งบทกวี และการวาดภาพเป็นของที่สูงส่ง กลายมาเป็นเกมการละเล่นของผู้คนทุกเพศทุกวัย ในสมัยราชวงศ์ถัง หวังจีซิน(王积薪，Wang Jixin)ถูกยกย่องให้เป็นนักหมากล้อมอันดับหนึ่งของแผ่นดินจีนคนแรก เขาได้บันทึกเคล็ดวิชาหมากล้อมขึ้นมาฉบับหนึ่งชื่อว่า “เคล็ดวิชาหมากล้อม 10 ประการ” (围棋十诀, Weiqi Shi Jue)...

สมัยชุนชิวถึงสมัยสองฮั่น หมากล้อมค่อยๆแพร่หลาย สมัยสามก๊ก หมากล้อมมีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว สมัยสองจิ้น หมากล้อมปราชญ์ปัญญาชน สมัยราชวงศ์เหนือและใต้ หมากล้อมเฟื่องฟูอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน สมัยสุยถัง หมากล้อมกับจินตกวี สมัยอู่ไต้ หมากล้อมในหมู่ผู้คนยากไร้ สมัยจิ๋นฮั่น – สมัยสามก๊ก เมื่อตอนราชวงศ์จิ๋นปราบหกก๊กรวมแผ่นดินเป็นหนึ่ง มีบันทึกเรื่องราวเกี่ยวกับหมากล้อมอยู่บ้าง ในบันทึก “ซีจิงจ๋าจี้” ในช่วงต้นสมัยฮั่นตะวันตกมีกลอนเกี่ยวหับหมากล้อมบันทึกไว้ว่าว่า “นายตู้หลิงตู้ชำนาญในการเดินหมาก เป็นที่หนึ่งในยุทธภพ” แต่ว่าบันทึกจำพวกนี้มีอยู่น้อยมาก แสดงให้เห็นว่าพัฒนาการของหมากล้อมในสมัยนั้นค่อนข้างเชื่องช้า  พอมาถึงต้นสมัยฮั่นตะวันออก สังคมให้ความสำคัญกับเรื่องอื่นๆ ส่วนเรื่องหมากล้อมนั้นแทบจะไม่มีเลย จวบจนเข้าถึงยุคกลางถึงปลายสมัยฮั่นตะวันออก หมากล้อมจึงค่อยๆกลัยมาเฟื่องฟูอีกครั้ง  เมื่อค.ศ....

หมากล้อมมีต้นกำเนิดจากประเทศจีน ชื่อภาษาจีนของหมากล้อม คือ เหวยฉี (围棋, Weiqi) คนจีนสมัยโบราณเรียกหมากล้อมว่า “อี้” (弈, Yi)  หมากล้อมถือเป็นหมากระดานที่เก่าแก่ที่สุดในกลุ่มหมากกระดานสมัยโบราณทุกชนิด มีประวัติความเป็นมายาวนานกว่า 4,000 ปีแล้ว  จากในบันทึก “ซื่อเปิ่น” กล่าวว่า จักรพรรดิเหยา (尧, Yao Emperor, 2357-2255 BC) เป็นผู้คิดค้นหมากล้อมขึ้นมา...

สวัสดีคะ วันนี้เปาก็อยากจะนำเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยในการเล่นหมากล้อมอย่างถูกต้องมาฝากผู้อ่านกัน เปาได้มีโอกาสได้ไปเล่นหมากล้อมที่ประเทศญี่ปุ่น ได้สัมผัสกับความมีระเบียบวินัยและมารยาทของคนญี่ปุ่น เพื่อนคนญี่ปุ่นของเปาถึงขนาดกล่าวว่า ฝีมือของนักเล่นหมากล้อมญี่ปุ่นไม่อาจกล่าวได้ว่าเป็นที่หนึ่งของโลก (ก็มีทั้งจีนและเกาหลีที่อยุ่ในระดับทัดเทียมกัน) แต่เราสามารถพูดได้เต็มปากว่ามารยาทในการเล่นของเราเป็นที่หนึ่ง วันนี้เรามาลองดูกันนะคะว่ามารยาทของเค้าจะแตกต่างจากที่เราทำกันอยู่ในทุกวันนี้มั้ย ถ้าเรารู้ว่าที่เราทำอยู่มันผิด เราก็มาช่วยเปลี่ยนแปลงกันเถอะคะ โดยพื้นฐานแล้ว ชาวญี่ปุ่นโดยทั่วไปในความเคารพบูชากับลัทธิบูชิโดหรือลัทธินักรบ (แนวทางการดำเนินชีวิตของพวกซามูไร) ที่ยึดถือความเรียบง่าย ความมีระเบียบวินัย ความสงบในจิตใจ และมารยาทต่อผู้อื่น ชาวญี่ปุ่นผู้รักการเล่นหมากล้อมก็เช่นกัน เปรียบการเล่นหมากล้อมเหมือนกับลัทธินักรบ จึงให้ความสำคัญกับอุปกรณ์ในการเล่น และมารยาทในการเล่นเป็นอย่างมาก ถึงขนาดมีคำกล่าวว่า ?จงเล่นหมากล้อมอย่างงดงามใสสะอาด จงคำนึงถึงมารยาทมากกว่าผลแพ้ชนะ?...